Dự án “An toàn và Công bằng: Thực hiện quyền và cơ hội của nữ lao động di cư trong khu vực ASEAN” được Cơ quan Liên hợp quốc về bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ (UN Women) phối hợp với Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) công bố.
Với khoản ngân sách 25 triệu Euro được tài trợ bởi Liên minh Châu Âu (EU), chương trình sẽ được thực hiện bởi UN Women và ILO trong vòng 5 năm, bắt đầu từ năm 2018, và tập trung vào các nước Đông Nam Á bao gồm Brunei, Campuchia, Indonesia, Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào, Malaysia, Myanmar, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam.
Chương trình là một phần của Sáng kiến Nổi bật của Liên minh Châu Âu và Liên Hợp Quốc nhằm xoá bỏ tất cả các hình thức bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái. Mục tiêu chính của chương trình là đảm bảo di cư lao động an toàn và bình đẳng cho tất cả phụ nữ trong khu vực ASEAN bằng giải quyết các tình trạng dễ bị tổn thương của lao động nữ di cư; tăng cường tiếp cận với các gói dịch vụ thiết yếu và củng cố các phương pháp tiếp cận dựa trên quyền và các yếu tố giới nhằm xoá bỏ bạo lực đối với phụ nữ và tăng cường quản trị di cư.
Ông Chang-Hee Lee, Giám đốc ILO tại Việt Nam cho biết: trong Hiệp hội các quốc gia khu vực Đông Nam Á, phụ nữ ngày càng di cư nhiều hơn. Di cư lao động quốc tế ASEAN tăng lên trong vài thập kỷ qua khoảng 10 triệu lao động, gần nửa trong số đó là lao động nữ. Di cư lao động nữ là khía cạnh quan trọng của dịch chuyển lao động trong khu vực và có thể là nguồn tăng cường trao quyền năng quan trọng cho phụ nữ với việc nữ lao động di cư đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế, xã hội, các quốc gia xuất cư và nhập cư.
Thế nhưng, những kinh nghiệm và đóng góp tích cực của lao động nữ di cư chỉ có thể được đảm bảo một cách đầy đủ khi quyền lao động và quyền con người của họ được bảo vệ hoàn toàn. Phụ nữ thường có ít lựa chọn hơn so với nam giới trong việc di cư thường xuyên. Họ thường được thuê với mức lương thấp ở các khu vực phi chính thức, và nếu có bất kỳ bảo vệ lao động nào thì cũng rất ít. Cụ thể, các lao động nữ di cư phần lớn làm các công việc nội trợ và chăm sóc, những nghề thường được thực hiện tách biệt và không được các điều luật lao động trong khu vực bảo vệ. Điều này khiến họ dễ bị bóc lột, lạm dụng, bạo lực và cưỡng bức lao động hơn.
Dù di cư theo các kênh chính thức hay không chính thức, phụ nữ vẫn phải đối mặt với rủi ro bị bạo lực đến từ các nhà tuyển dụng, người sử dụng lao động, cũng như các đối tác và những người khác. Lao động phi chính thức và lao động giúp việc nhà đặc biệt dễ bị bóc lột, lạm dụng, bạo lực, cưỡng bức lao động hay buôn bán người do địa vị và bị cô lập. Những phụ nữ bị buôn bán thường bị ép làm mại dâm, và nhiều người là nạn nhân của buôn bán người làm nô lệ. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều rào cản đối với các nạn nhân lao động di cư nữ trong việc tiếp cận các dịch vụ thiết yếu như chăm sóc sức khoẻ, luật pháp, công lý và các dịch vụ xã hội, ngay cả khi họ đang làm việc hợp pháp trên quốc gia đó.
Chiến lược của Dự án An toàn và Công bằng được lồng ghép theo ba chủ đề xuyên suốt: tiếng nói và tác dụng của người phụ nữ; cách tiếp cận dựa trên quyền; và sự tham gia sâu rộng của các bên liên quan. Dự án đảm bảo sự quảng bá, nâng cao nhận thức và thúc đẩy đối thoại về các chuẩn mực thay đổi xung quanh bạo lực đối với phụ nữ thông qua việc di cư và tăng cường cách tiếp cận dựa trên quyền đối với quản trị lao động an toàn và công bằng cho phụ nữ ở khu vực ASEAN.
Tại Việt Nam, tỷ trọng của phụ nữ trong số lao động di cư đã gia tăng đáng kể trong vòng hai thập kỷ qua, từ 10% (2010) lên 39,6% (2017). Tỷ lệ này còn có thể trở nên cao hơn khi tính cả những người di cư phi chính thức. Các điểm đến chính cho phụ nữ là Đài Loan (Trung Quốc), Nhật Bản, Malaysia và đặc biệt là Ả Rập Xê Út – nơi có một số lượng lớn nữ lao động giúp việc nhà (95%).
Bà Elisa Fernandez, Trưởng đại diện UN Women tại Việt Nam cho biết, Việt Nam là quốc gia nguồn và không phải là quốc gia đích của di cư lao động. Vì vậy, ở cấp quốc gia cần có nỗ lực để hỗ trợ cho phụ nữ tiếp cận thông tin một cách hiệu quả và giảm các hoạt động, các loại hình bạo lực đối với phụ nữ đặt biệt là phụ nữ di cư và những phụ nữ cần những hỗ trợ này. Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên thí điểm chương trình của Liên hợp quốc về dịch vụ thiết yếu cho phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực ở cấp quốc gia… góp phần giúp lao động di cư nữ an toàn hơn.
VÂN NHI
Nguồn: http://gopfp.gov.vn/chi-tiet-an-pham/-/chi-tiet/giup-lao-đong-di-cu-nu-an-toan-hon-8218-3304.html
